Các công trình điện trong các tòa nhà công nghiệp và nhà ở yêu cầu sử dụng mã màu dây điện chính xác để đảm bảo an toàn, dễ dàng bảo trì và sửa chữa. Trong hướng dẫn chi tiết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về các mã màu dây điện chuẩn cho hệ thống AC (đơn pha và ba pha) và DC, theo quy định của NEC (Quy định điện quốc gia) và IEC (Ủy ban điện kỹ thuật quốc tế). Các mã này được áp dụng tại nhiều quốc gia, bao gồm Mỹ, Canada, Anh, Liên minh châu Âu, Úc, New Zealand, Nga, Trung Quốc, Ấn Độ, Pakistan, Nam Phi và nhiều quốc gia khác. Hiểu và áp dụng đúng mã màu này là điều cần thiết cho các kỹ sư điện, nhà thầu, thợ điện và bất kỳ ai tham gia vào việc cài đặt và phân phối điện. Hãy cùng tham khảo với hocdientu.vn !
I. Giới thiệu về Mã màu dây điện AC & DC chuẩn NEC & IEC
1. Tầm quan trọng của mã màu dây điện
Mã màu dây điện là một hệ thống mã hóa màu sắc được sử dụng để nhận dạng các dây điện trong các hệ thống điện, đặc biệt là trong việc đi dây điện và phân phối điện. Mã màu dây điện giúp đơn giản hóa quá trình phân loại và sắp xếp dây điện, giúp người làm việc dễ dàng xác định từng dây mà không cần phải sử dụng đồng hồ đo hoặc bộ phân loại màu sắc.
Trong các hệ thống AC và DC, các dây điện đóng vai trò quan trọng như các dây dẫn điện, dây trung tính, dây đất và dây chốt. Sử dụng mã màu dây điện đúng đắn không chỉ đảm bảo tính an toàn cho người làm việc mà còn giúp tiết kiệm thời gian và công sức trong việc bảo trì, sửa chữa và xây dựng các hệ thống điện.
2. Tổng quan về hệ thống AC và DC
Hệ thống điện được chia thành hai loại chính: hệ thống AC (điện xoay chiều) và hệ thống DC (điện một chiều).
- Hệ thống AC (điện xoay chiều): Hệ thống AC sử dụng dòng điện biến đổi hướng liên tục theo thời gian. Điện xoay chiều được sử dụng phổ biến trong các mạng điện công cộng, nhà máy điện và các thiết bị điện gia đình. Hệ thống AC có thể là đơn pha hoặc ba pha.
- Hệ thống DC (điện một chiều): Hệ thống DC sử dụng dòng điện chỉ chạy theo một hướng duy nhất. Điện một chiều thường được sử dụng trong các thiết bị như pin, bộ sạc, các thiết bị điện tử và trong các hệ thống năng lượng mặt trời. Trong hệ thống DC, dòng điện luôn chạy từ cực dương (+) đến cực âm (-).
Hai loại hệ thống này có các mã màu dây điện riêng biệt để phân biệt các dây dẫn trong mạng điện. Việc hiểu rõ các mã màu dây điện AC và DC theo chuẩn NEC và IEC là cần thiết để đảm bảo cài đặt và vận hành hệ thống điện an toàn và hiệu quả. Trong phần tiếp theo, chúng ta sẽ đi sâu vào từng hệ thống AC và DC và xem các mã màu dây điện chuẩn theo các quy định của NEC và IEC.
II. Mã Màu Dây Điện AC theo NEC – Mỹ & Canada
A. Mã màu dây điện cho đơn pha
- Đơn pha AC 120V
- Màu đen (BLACK): Đây là dây dẫn điện “Pha” hoặc “Hot”, mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu trắng (WHITE): Đây là dây dẫn điện “Trung tính” (Neutral), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây, không màu hoặc xanh lá cây và vàng (GREEN, BARE, hoặc GREEN/YELLOW): Đây là dây dẫn điện “Đất” (Ground), dùng để đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
- Đơn pha AC 240V
- Màu đen (BLACK): Dùng làm “Pha 1” hoặc “Hot 1”, mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu đỏ (RED): Dùng làm “Pha 2” hoặc “Hot 2”, mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu trắng (WHITE): Dùng làm “Trung tính” (Neutral), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây, không màu hoặc xanh lá cây và vàng (GREEN, BARE, hoặc GREEN/YELLOW): Dùng làm “Đất” (Ground), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
B. Mã màu dây điện cho ba pha
- Ba pha AC 208V
- Màu xanh da trời (BLUE): Dùng làm “Pha 1” hoặc “Hot 1”, mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu cam (ORANGE): Dùng làm “Pha 2” hoặc “Hot 2”, mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện. Đặc biệt, màu cam được sử dụng cho “High Leg” hoặc “Power Leg Delta”.
- Màu đen (BLACK): Dùng làm “Pha 3” hoặc “Hot 3”, mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu trắng (WHITE): Dùng làm “Trung tính” (Neutral), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây, không màu hoặc xanh lá cây và vàng (GREEN, BARE, hoặc GREEN/YELLOW): Dùng làm “Đất” (Ground), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
- Ba pha AC 277V & 480V (Mỹ) & 600V/347V (Canada)
- Màu nâu (BROWN): Dùng làm “Pha 1” hoặc “Hot 1”, mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu cam (ORANGE): Dùng làm “Pha 2” hoặc “Hot 2”, mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu vàng (YELLOW): Dùng làm “Pha 3” hoặc “Hot 3”, mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xám (GRAY): Dùng làm “Trung tính” (Neutral), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây, không màu hoặc xanh lá cây và vàng (GREEN, BARE, hoặc GREEN/YELLOW): Dùng làm “Đất” (Ground), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
III. Mã Màu Dây Điện AC theo CEC – Canada
A. Đơn pha AC
- Đơn pha AC 120V và 240V
- Màu đỏ hoặc đen (RED hoặc BLACK): Đây là dây dẫn điện “Pha” hoặc “Hot”, mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu trắng (WHITE): Đây là dây dẫn điện “Trung tính” (Neutral), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây, không màu hoặc xanh lá cây và vàng (GREEN, BARE, hoặc GREEN/YELLOW): Đây là dây dẫn điện “Đất” (Ground), dùng để đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
B. Ba pha AC (Bắt buộc)
- Ba pha AC 208V (Hệ thống nhiều pha)
- Màu đỏ (RED): Dùng làm “Pha 1” hoặc “Hot 1”, mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu đen (BLACK): Dùng làm “Pha 2” hoặc “Hot 2”, mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh da trời (BLUE): Dùng làm “Pha 3” hoặc “Hot 3”, mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu trắng (WHITE): Dùng làm “Trung tính” (Neutral), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây, không màu hoặc xanh lá cây và vàng (GREEN, BARE, hoặc GREEN/YELLOW): Dùng làm “Đất” (Ground), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
C. Ba pha AC (Cách ly)
- Ba pha AC 277V & 480V (Mỹ) & 600V/347V (Canada) (Hệ thống nhiều pha)
- Màu nâu (BROWN): Dùng làm “Pha 1” hoặc “Hot 1”, mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu cam (ORANGE): Dùng làm “Pha 2” hoặc “Hot 2”, mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu vàng (YELLOW): Dùng làm “Pha 3” hoặc “Hot 3”, mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xám (GRAY): Dùng làm “Trung tính” (Neutral), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây, không màu hoặc xanh lá cây và vàng (GREEN, BARE, hoặc GREEN/YELLOW): Dùng làm “Đất” (Ground), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
IV. Mã Màu Dây Điện AC theo IEC – Anh, Liên minh châu Âu & Các quốc gia khác
A. Mã màu dây điện AC mới và cũ của IEC – Anh & Liên minh châu Âu mới
- Đơn pha AC 230V
- Màu nâu (BROWN): Dùng làm “Pha” hoặc “Hot” (L), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh (BLUE): Dùng làm “Trung tính” (N), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây hoặc không màu hoặc xanh lá cây và vàng (GREEN / YELLOW): Dùng làm “Đất” (PE), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
- Ba pha AC 415+ V
- Màu nâu (BROWN): Dùng làm “Pha 1” hoặc “Line 1” (L1), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu đen (BLACK): Dùng làm “Pha 2” hoặc “Line 2” (L2), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xám (GRAY): Dùng làm “Pha 3” hoặc “Line 3” (L3), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh (BLUE): Dùng làm “Trung tính” (N), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây hoặc không màu hoặc xanh lá cây và vàng (GREEN / YELLOW): Dùng làm “Đất” (PE), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
B. Mã màu dây điện AC IEC – Anh & Liên minh châu Âu
- Đơn pha AC 230V
- Màu nâu (BROWN): Dùng làm “Pha” hoặc “Line” (L), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh (BLUE): Dùng làm “Trung tính” (N), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây hoặc không màu hoặc xanh lá cây và vàng (GREEN / YELLOW): Dùng làm “Đất” (PE), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
- Ba pha AC 415+ V
- Màu nâu (BROWN): Dùng làm “Pha 1” hoặc “Line 1” (L1), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu đen (BLACK): Dùng làm “Pha 2” hoặc “Line 2” (L2), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xám (GRAY): Dùng làm “Pha 3” hoặc “Line 3” (L3), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh (BLUE): Dùng làm “Trung tính” (N), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây hoặc không màu hoặc xanh lá cây và vàng (GREEN / YELLOW): Dùng làm “Đất” (PE), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
C. Mã màu dây điện cũ của Anh
- Đơn pha AC 230V
- Màu đỏ (RED): Dùng làm “Pha” hoặc “Live” (L), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu đen (BLACK): Dùng làm “Trung tính” (N), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây (GREEN): Dùng làm “Đất” (E), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
- Ba pha AC 415+ V
- Màu đỏ (RED): Dùng làm “Pha 1” hoặc “Line 1” (L1), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu đen (BLACK): Dùng làm “Pha 2” hoặc “Line 2” (L2), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh (BLUE): Dùng làm “Pha 3” hoặc “Line 3” (L3), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xám (GRAY): Dùng làm “Trung tính” (N), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây (GREEN): Dùng làm “Đất” (E), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
D. Mã màu dây điện của Trung Quốc & Nga
- Đơn pha AC 220V
- Màu đỏ (RED): Dùng làm “Pha” (L), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu đen (BLACK): Dùng làm “Trung tính” (N), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây (GREEN): Dùng làm “Đất” (PE), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
- Ba pha AC 380V
- Màu đỏ (RED): Dùng làm “Pha 1” (L1), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu vàng (YELLOW): Dùng làm “Pha 2” (L2), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh (BLUE): Dùng làm “Pha 3” (L3), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây (GREEN): Dùng làm “Trung tính” (N), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây (GREEN): Dùng làm “Đất” (PE), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
E. Mã màu dây điện của Trung Quốc & Nga (Cũ)
- Đơn pha AC 220V
- Màu đỏ (RED): Dùng làm “Pha” (L), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu đen (BLACK): Dùng làm “Trung tính” (N), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây (GREEN): Dùng làm “Đất” (E), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
- Ba pha AC 380V
- Màu đỏ (RED): Dùng làm “Pha 1” (L1), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu vàng (YELLOW): Dùng làm “Pha 2” (L2), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh (BLUE): Dùng làm “Pha 3” (L3), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây (GREEN): Dùng làm “Trung tính” (N), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây (GREEN): Dùng làm “Đất” (E), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
F. Mã màu dây điện mới của Nga
- Đơn pha AC 220V
- Màu đỏ (RED): Dùng làm “Pha” (L), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu đen (BLACK): Dùng làm “Trung tính” (N), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu vàng (YELLOW): Dùng làm “Đất” (PE), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
G. Mã màu dây điện của Úc & New Zealand
- Đơn pha AC 230V
- Màu nâu (BROWN): Dùng làm “Pha” (Active / Line), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xám (GRAY): Dùng làm “Trung tính” (Neutral), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây và vàng (GREEN / YELLOW): Dùng làm “Đất” (Earth / Ground), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
- Ba pha AC 400V
- Màu nâu (BROWN): Dùng làm “Pha 1” (Line 1), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu đen (BLACK): Dùng làm “Pha 2” (Line 2), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh (BLUE): Dùng làm “Pha 3” (Line 3), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xám (GRAY): Dùng làm “Trung tính” (Neutral), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây và vàng (GREEN / YELLOW): Dùng làm “Đất” (Earth / Ground), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
H. Mã màu dây điện của Nhật Bản
- Đơn pha AC 100V
- Màu đỏ (RED): Dùng làm “Pha” (L), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu trắng (WHITE): Dùng làm “Trung tính” (N), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây và vàng (GREEN / YELLOW): Dùng làm “Đất” (E), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
- Ba pha AC 200V
- Màu đỏ (RED): Dùng làm “Pha 1” (L1), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu trắng (WHITE): Dùng làm “Pha 2” (L2), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh (BLUE): Dùng làm “Pha 3” (L3), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu trắng (WHITE): Dùng làm “Trung tính” (N), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây và vàng (GREEN / YELLOW): Dùng làm “Đất” (E), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
I. Mã màu dây điện của Ấn Độ, Pakistan, UAE, KSA & Nam Phi
- Đơn pha AC 230V
- Màu đỏ (RED): Dùng làm “Pha” (L), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh (BLUE): Dùng làm “Trung tính” (N), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây và vàng (GREEN / YELLOW): Dùng làm “Đất” (E), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
- Ba pha AC 400V
- Màu đỏ (RED): Dùng làm “Pha 1” (L1), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh dương (DARK BLUE): Dùng làm “Pha 2” (L2), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây và vàng (GREEN / YELLOW): Dùng làm “Pha 3” (L3), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xám (GRAY): Dùng làm “Trung tính” (N), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây và vàng (GREEN / YELLOW): Dùng làm “Đất” (E), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
J. Mã màu dây điện của Israel
- Đơn pha AC 230V
- Màu đỏ (RED): Dùng làm “Pha” (L), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh (BLUE): Dùng làm “Trung tính” (N), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh lá cây và vàng (GREEN / YELLOW): Dùng làm “Đất” (E), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
K. Mã màu dây điện của Indonesia
- Đơn pha AC 230V
- Màu cà phê (BROWN): Dùng làm “Pha” (L), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xám (GRAY): Dùng làm “Trung tính” (N), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu vàng (YELLOW): Dùng làm “Đất” (E), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
- Ba pha AC 400V
- Màu cà phê (BROWN): Dùng làm “Pha 1” (L1), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xanh dương (DARK BLUE): Dùng làm “Pha 2” (L2), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu vàng (YELLOW): Dùng làm “Pha 3” (L3), mang điện năng chính từ nguồn cấp điện đến thiết bị sử dụng điện.
- Màu xám (GRAY): Dùng làm “Trung tính” (N), mang điện trở lại nguồn cấp điện sau khi dòng điện đã chảy qua thiết bị sử dụng điện.
- Màu vàng (YELLOW): Dùng làm “Đất” (E), đảm bảo an toàn bằng cách giải tỏa dòng điện lớn trong trường hợp xảy ra rò điện hoặc ngắn mạch.
Lưu ý: Các thông tin về mã màu dây điện có thể thay đổi theo quy định tại từng quốc gia hoặc khu vực. Trước khi thực hiện bất kỳ công việc nào liên quan đến điện, luôn nên kiểm tra và tuân thủ các quy định và hướng dẫn an toàn của quốc gia hoặc khu vực bạn đang ở.
V. Mã Màu Dây Điện DC theo NEC – Mỹ & Canada
Trong hệ thống cấp điện DC (Direct Current) theo NEC (National Electrical Code) của Mỹ và Canada, các mã màu dây điện DC được sử dụng cho các mạch và hệ thống cụ thể như sau:
A. Cấp điện DC hai dây không đất
- DC 12V hoặc DC 24V
- Màu đỏ (RED): Dùng làm “Dây dương” (+), đại diện cho cực dương của nguồn cấp điện DC.
- Màu đen (BLACK): Dùng làm “Dây âm” (-), đại diện cho cực âm của nguồn cấp điện DC.
B. Cấp điện DC hai dây đất
- DC 12V hoặc DC 24V
- Màu đỏ (RED): Dùng làm “Dây dương” (+), đại diện cho cực dương của nguồn cấp điện DC.
- Màu đen (BLACK): Dùng làm “Dây âm” (-), đại diện cho cực âm của nguồn cấp điện DC.
- Màu xanh lá cây và vàng (GREEN / YELLOW): Dùng làm “Dây đất” (E), đảm bảo an toàn bằng cách kết nối với đất.
C. Cấp điện DC ba dây đất
- DC 12V hoặc DC 24V
- Màu đỏ (RED): Dùng làm “Dây dương” (+), đại diện cho cực dương của nguồn cấp điện DC.
- Màu đen (BLACK): Dùng làm “Dây âm” (-), đại diện cho cực âm của nguồn cấp điện DC.
- Màu xanh (BLUE): Dùng làm “Dây trung tính” (N), đại diện cho dây trung tính trong hệ thống ba dây.
- Màu xanh lá cây và vàng (GREEN / YELLOW): Dùng làm “Dây đất” (E), đảm bảo an toàn bằng cách kết nối với đất.
Lưu ý: Mã màu dây điện DC theo NEC có thể có sự khác biệt nhỏ tùy thuộc vào từng ứng dụng cụ thể, nhưng những mã màu được đề cập trên phổ biến trong hầu hết các trường hợp. Trước khi thực hiện bất kỳ công việc nào liên quan đến điện DC, luôn nên kiểm tra và tuân thủ các quy định và hướng dẫn an toàn tại địa phương.
VI. Mã Màu Dây Điện DC theo IEC – Anh & Liên minh châu Âu
Trong hệ thống cấp điện DC (Direct Current) theo IEC (International Electrotechnical Commission) của Anh và các nước trong Liên minh châu Âu, các mã màu dây điện DC được sử dụng cho các mạch và hệ thống cụ thể như sau:
- DC 12V hoặc DC 24V
- Màu nâu (BROWN): Dùng làm “Dây dương” (+), đại diện cho cực dương của nguồn cấp điện DC.
- Màu xám (GRAY): Dùng làm “Dây âm” (-), đại diện cho cực âm của nguồn cấp điện DC.
- DC 12V hoặc DC 24V (Hệ thống cấp điện DC hai dây đất)
- Màu nâu (BROWN): Dùng làm “Dây dương” (+), đại diện cho cực dương của nguồn cấp điện DC.
- Màu xám (GRAY): Dùng làm “Dây âm” (-), đại diện cho cực âm của nguồn cấp điện DC.
- Màu xanh lá cây và vàng (GREEN / YELLOW): Dùng làm “Dây đất” (E), đảm bảo an toàn bằng cách kết nối với đất.
- DC 12V hoặc DC 24V (Hệ thống cấp điện DC ba dây đất)
- Màu nâu (BROWN): Dùng làm “Dây dương” (+), đại diện cho cực dương của nguồn cấp điện DC.
- Màu xám (GRAY): Dùng làm “Dây âm” (-), đại diện cho cực âm của nguồn cấp điện DC.
- Màu xanh (BLUE): Dùng làm “Dây trung tính” (N), đại diện cho dây trung tính trong hệ thống ba dây.
- Màu xanh lá cây và vàng (GREEN / YELLOW): Dùng làm “Dây đất” (E), đảm bảo an toàn bằng cách kết nối với đất.
Lưu ý: Mã màu dây điện DC theo IEC được áp dụng rộng rãi tại Anh và các quốc gia trong Liên minh châu Âu. Tuy nhiên, cần luôn kiểm tra và tuân thủ các quy định và hướng dẫn an toàn cụ thể của từng quốc gia để đảm bảo việc sử dụng điện DC an toàn và hiệu quả.
VII. Mã Màu Dây Điện DC ở Các Quốc Gia Khác
Dưới đây là các mã màu dây điện DC được sử dụng tại một số quốc gia khác ngoài Mỹ, Canada và Liên minh châu Âu:
A. Úc & New Zealand
- DC 12V hoặc DC 24V
- Màu đỏ hoặc nâu (RED hoặc BROWN): Dùng làm “Dây dương” (+), đại diện cho cực dương của nguồn cấp điện DC.
- Màu đen hoặc xanh da trời (BLACK hoặc SKY BLUE): Dùng làm “Dây âm” (-), đại diện cho cực âm của nguồn cấp điện DC.
- Màu xanh lá cây hoặc vàng (GREEN hoặc GREEN / YELLOW): Dùng làm “Dây đất” (E), đảm bảo an toàn bằng cách kết nối với đất.
B. Ấn Độ, Pakistan & Nam Phi
- DC 12V hoặc DC 24V
- Màu đỏ (RED): Dùng làm “Dây dương” (+), đại diện cho cực dương của nguồn cấp điện DC.
- Màu đen (BLACK): Dùng làm “Dây âm” (-), đại diện cho cực âm của nguồn cấp điện DC.
- Màu vàng hoặc xanh lá cây (YELLOW hoặc GREEN): Dùng làm “Dây đất” (E), đảm bảo an toàn bằng cách kết nối với đất.
C. Israel
- DC 12V hoặc DC 24V
- Màu nâu (BROWN): Dùng làm “Dây dương” (+), đại diện cho cực dương của nguồn cấp điện DC.
- Màu xanh (BLUE): Dùng làm “Dây âm” (-), đại diện cho cực âm của nguồn cấp điện DC.
- Màu xanh lá cây hoặc vàng (GREEN hoặc GREEN / YELLOW): Dùng làm “Dây đất” (E), đảm bảo an toàn bằng cách kết nối với đất.
D. Các Quốc Gia Khác
Đối với một số quốc gia khác không được đề cập trong danh sách trên, mã màu dây điện DC có thể có sự khác biệt tùy thuộc vào quy định và tiêu chuẩn của từng quốc gia. Do đó, rất quan trọng để kiểm tra và tuân thủ các quy định địa phương khi làm việc với điện DC để đảm bảo an toàn và đúng cách sử dụng các hệ thống cấp điện.
Các mã màu dây điện chính xác và tiêu chuẩn đóng vai trò quan trọng trong các cài đặt điện trên toàn cầu. Hiểu mã màu cho hệ thống AC và DC theo NEC và IEC là điều cần thiết để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho các thiết lập điện. Dù bạn là một chuyên gia điện hay người làm thủ công DIY, tuân thủ các hướng dẫn này sẽ giúp bạn điều hướng qua thế giới phức tạp của dây điện điện với sự tự tin và chính xác.
Câu hỏi thường gặp (FAQ):
Tại sao mã màu dây điện quan trọng trong cài đặt điện?
Mã màu dây điện chuẩn cho hệ thống AC và DC là gì?
Các quốc gia nào áp dụng mã màu dây điện theo NEC cho hệ thống AC?
Làm thế nào để xác định mã màu dây điện đúng cho một quốc gia hoặc vùng cụ thể?
Có sự khác biệt nào về mã màu dây điện cho hệ thống DC so với hệ thống AC không?
Có thể sử dụng cùng mã màu dây điện cho cả cài đặt AC và DC không
